Konutunuzun emlak değeri, arsa değeri ve yapının değeri olmak üzere iki ana unsurdan oluşur. Oysa bina teminatı için sigorta bedeli hesaplanırken sadece yapının değeri dikkate alınır. Evinizin (bina teminatı) sigorta bedelinin hesabında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayımlanan ve söz konusu Bakanlığın Internet adresinde de ilan edilen çeşitli yapı türleri için metrekare birim maliyetlerine ilişkin veriler yol göstericidir. Bu veri içerisinde kendi koşullarınıza en uygun olan yapı tarzı karşılığında verilen rakamın evinizin brüt metrekaresi ile çarpılması durumunda elde edilen sonuç, sigorta bedelinizin ortalama hangi değere sahip olması gerektiği konusunda sizlere bilgi verecektir.

Eksper raporları, gerek sigortalılar gerekse sigorta şirketleri açısından tazminat tutarının hesabında yol gösterici belgelerdir. Bununla birlikte, bahse konu raporun sigorta şirketini bağlayıcı yönü bulunmamaktadır. Ödenmesi gereken tazminat tutarı konusunda sigortaşirketi ile aranızda mevcut olan bir anlaşmazlıkta bağlayıcı karar verme yetkisi mahkemelerindir.

Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı (Garanti Hesabı), kimliği belirsiz araçların neden olduğu bedeni zararları (tedavi giderleri ve ölüm/sakatlanma hali) karşılamaktadır. Dolayısıyla, aracınıza ilişkin maddi hasar için Garanti Hesabına başvurulma şansı bulunmamaktadır.

Sigorta şirketlerinin uygulamalarına yönelik şikayetler, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğünce değerlendirmeye alınmaktadır. Başvuru adresi www.sigortacilik.gov.tr/ irtibat uzantısından temin edilebilir.

Müsteşarlık, öncelikle şikayet dilekçenize konu sigorta şirketinden olay hakkındaki açıklamasını ister. Şikayet dilekçeniz ve sigorta şirketince hazırlanan açıklama yazısı ve bunlara ilişkin ekler ilgili birim tarafından bir bütün olarak değerlendirilir. Mevzuata aykırı hareketlerden ya da mevzuatın farklı yorumlanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklar Müsteşarlığımızın bu konudaki talimatı ile çözümlenir. Ancak; sorumluluk oranlarının tespiti,tazminat tutarının parasal büyüklüğü gibi konulardaki anlaşmazlıkların çözümü için yetkili merci ilgili genel şartlara göre hakem bilirkişi ya da nihai olarak mahkemelerdir.

Sigorta eksperlerinin uygulamalarına yönelik şikayetler, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğünce değerlendirmeye alınmaktadır. Başvuru adresi www.sigortacilik.gov.tr/ irtibat uzantısından temin edilebilir.

Tazminat tutarının miktarına ilişkin sigorta şirketi ile aranızdaki anlaşmazlığın çözümü için yetkili mercii mahkemelerdir. Bununla birlikte, sigorta tazminatını kabul ettiğinizi ve dolayısıyla şirketin size karşı bütün yükümlülüğünü yerine getirdiğini gösterir belge niteliğini taşıyan ibranamenin zorla tarafınıza imzalattırılması söz konusu olamaz. Bu yönde hareket eden şirketler hakkında Hazine Müsteşarlığına şikayet dilekçesi verebilirsiniz. Başvuru adresi www.sigortacilik.gov.tr/ irtibat uzantısından temin edilebilir. Kısa vadede nakit ihtiyacınızın karşılanmasına yönelik olarak şöyle bir yöntem izleme olanağınız bulunmaktadır: Tazminatın şirket ile aranızda tartışmaya neden olmayan kısmını alır ancak ibranameye “tarafınıza ödenen tazminat tutarının talebinizi tam olarak karşılamadığını, dolayısıyla ödenen bu tutarın fazlası üzerinden haklarınızın saklı kaldığını” ifade eden bir şerh koyabilirsiniz. Böylece, şirket ile aranızda tartışmaya neden olan meblağiçin mahkemeye başvurabilirsiniz.

Mevzuat gereğince motorlu araçların neden olduğu trafik kazalarında zarar gören üçüncüşahıslar kendilerine zarar veren kişiye ya da bu kişinin sorumluluk sigortasını yapan sigortaşirketine başvurma hakkına sahiptir. Bununla birlikte, takas merkezi benzeri bir yapılanma ile vatandaşların rahatsız edilmeden sorunun sigorta şirketleri arasında çözümlenmesi için TRAMER nezdinde çalışmalar devam etmektedir.

Sizin sorumlu olduğunuz bir kaza sonrasında zarar gören kişiler uğradıkları hasarın giderilmesi için yasal olarak doğrudan tarafınıza ya da sigorta şirketinize başvurma hakkına sahiptirler. Böyle bir tazminat talebi ile karşılaşmanız durumunda ise sigorta şirketinizi haberdar ederek gerekli tazminat ödemesinin yapılmasını talep edebilir ya da ödemeyi ilgili tarafa yapar ve sonrasında harcamanızın sigorta şirketinin yükümlülüğünde olan kısmını şirketinizden tahsil edebilirsiniz. Unutmayın, zarar gören kişinin hasarının giderilmesine yönelik olarak sigorta şirketinizin yasal süreler içerisinde tazminat ödemesinde bulunup bulunmadığını kontrol etmeniz gelecekte zarar gören üçüncü şahısların faizi içerir talepleri ile karşılaşmanızı engelleyecektir.

Trafik Sigortası bir sorumluluk sigortasıdır. Amacı; aracınız ile başkasına vermiş olduğunuz zararı Karayolları Trafik kanununda belirlenen sorumluluğunuz ile orantılı olarak giderilmesinin teminidir. Dolayısıyla, kendinize ait araca ilişkin hasarların bu sigorta kapsamından karşılanma imkanı bulunmamaktadır. Kendi aracınıza ilişkin hasarlar başka bir sigorta sözleşmesinin konusunu oluşturan Kasko sigortasından karşılanır.

Sigorta Murakabe Kanununa göre; bir sözleşmenin unsurları içerisinde taraflardan birinin bu sözleşmede yer alan herhangi bir hususta sigorta yaptırmaya zorunlu tutulduğu hallerde, sözleşmeye sigortanın belirli bir şirkete yaptırılmasına ilişkin olarak konulmuş şartlar hükümsüzdür. Dolayısıyla bankalar, kredi verdikleri müşterilerinin risklerinin düşürülmesi için belli teminatları içeren bir sigortanın yapılmasını isteyebilir ancak sigorta şirketinin seçimi konusunda kimseyi zorlayamazlar.

Trafik sigortasının amacı, tarafınızca yapılan bir kaza neticesinde, Trafik Kanunu çerçevesinde, sorumluluğunuzun karşılanmasıdır. Daha önemlisi, bu sigorta ile kazada zarar gören üçüncü şahısların mağduriyetleri giderilerek toplum güvenliği sağlanmaktadır. Toplum güvenliği ancak vatandaşların kurallara uygun davranması ile sağlanabilir. Trafik güvenliği açısından Trafik Kanunu “uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içkialmış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır” hükmünü amirdir. Kanun, alkol kullanımına ilişkin sınırları ise Yönetmelik ile tespit etmektedir. Yönetmelikte taksi, dolmuşotomobil, minibüs, otobüs, kamyon, çekici gibi araçlarla kamu hizmeti, yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücüler ile resmi araç sürücülerini alkollü araç kullanımından tamamen menetmekte, diğer araçların sürücülerine ise kandaki alkol miktarının 0.50 promil ile sınırlı kullanım izni vermektedir. Dolayısıyla, kazanın meydana geliş nedeni tamamen alkole bağlı bir şekilde meydana gelmiş ise bu fiil nedeniyle sigorta tazminatı ödemesi de söz konusu değildir. Zarar gören üçüncü şahısların magduriyetinin giderilmesi açısından sigorta şirketi üçüncü şahsa gerekli tazminat ödemesinde bulunur ancak daha sonrasında kazaya neden olan alkollü araç kullanan kişiden bu ödemeyi tahsil eder.

Tarife ve talimatları Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan tarafından tespit edilmeyen sigortaların fiyatları sigorta irketlerince, serbest piyasa ekonomisi kuralları çerçevesinde, serbestçe belirlenmektedir. Bu nedenle, yaygın adı konut sigortası olan yangın ve yangına ek teminatlar ile zenginleştirilmiş sigorta sözleşmenizin tarafınıza olan maliyeti, sigorta şirketlerinin fiyatlandırma politikalarına bağlı olarak şirketenşirkete değişebilir. Sigorta sözleşmenizin tarafınıza olan maliyetini etkileyen diğer bir husus da sözleşmede tarafınıza sunulan teminatların kapsamındaki farklılıklar da olabilir.

Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabına aşağıdaki durumlarda başvurulur; a) Kazayı yapan motorlu aracın tespit edilmemesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar (tedavi giderleri ve ölüm/sakatlanma durumu.) b) Kazanın meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dahilinde Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasını yaptırmamış olan işletenlerin neden olduğu bedensel zararlar. c) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasını yapan sigortacının malî bünye zafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde sigortacının ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar. d) İşletenin sorumlu olmadığı çalınmış veya gasbedilmiş motorlu araçların sebep olduğu bedensel zararlar.

Hesaba konu zararların tazmini için öncelikle trafik kaza tespit tutanağının bulunması şarttır. Bu tutanakta kazaya neden olan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunup bulunmadığına, poliçenin varlığı halinde düzenleyen şirketin adı ve poliçe numarasına yer verilmelidir. Hak sahipleri başvurularına aşağıdaki belgeleri de eklemek zorundadırlar:

a- Gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötü niyet veya muziplikle yaptıkları hareketler, b) Aracın yanması, c) Aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs. Bahse konu bu teminatlar, poliçede belirtmek şartıyla, riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için verilebilir. Bahse konu bu risk gruplarına ilave olarak aşağıdaki risklere karşıda ek teminat alınma olasılığı bulunmaktadır: a) Türkiye sınırları dışında meydana gelen zararlar, b) Grev, lokavt, kargaşalık ile halk hareketleri ve bunları önlemek ve etkileri azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar, c) Terörist eylemler ve bu eylemlerden doğan sabotajlar nedeniyle meydana gelen zararlar, (terörist eylemlerden maksat Terörle Mücadele Kanununda tanımlanan terörist eylemlerdir.) d) Deprem veya yanardağ püskürmesi nedeni ile meydana gelen zararlar, e) Sel ve su baskını ile meydana gelen zararlar, f) Taşıtta sigara benzeri maddelerin teması ile meydana gelen yangın dışındaki zararlar, g) Yetkili olmayan kişilere çektirilen araca gelen zararlar ile kurallara uygun olmadan çekilen veya çektirilen araçlara gelen zararlar, h) Taşıtın sigorta kapsamına giren kısmi bir zarara uğraması nedeni ile kullanım ve gelir kaybından doğan zararlar, i) Taşıtın, kurallara uygun bir şekilde yasal olarak taşınmasına izin verilen patlayıcı, parlayıcı ve yakıcı maddeler taşınması nedeniyle uğrayacağı zararlar, j) Taşıtın iddia ve yarışlara katılması sonucu ile bunlara hazırlık denemeleri sırasında meydana gelen zararlar. Ayrıca, sigorta şirketleri tarafından tüketiciye sunulan sigorta sözleşmelerinin Kasko Sigorta teminatının yanı sıra başka sigorta ürünleri ilezenginleştirildiği de görülmektedir. “Paket Poliçe” olarak adleddirilebilecek bu sigorta sözleşmelerinde yukarıda bahsi geçen teminatlara ilave olarak şu risklerin de güvence altına alındığı görülmektedir: a) İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası: Karayolları Trafik Kanununa ve Genel Hükümlere göre aracın işletenine düşen hukuki sorumluluk, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu mali Sorumluluk Sigortası limitlerini aşıyor ise bunun üzerinde kalan kısım için paket poliçede belirlenen limitler kapsamında ilave teminat alınma imkanı bulunmaktadır. b) Ferdi Kaza Sigortası: Kaza neticesinde kendinize gelen bedeni (tedavi giderleri, ölüm/sakatlanma durumu) zararları tazmin etmeye yöneliktir.

Kasko Sigortası Genel Şartında, zorunlu sigortaların aksine, tazminat ödemesinin kaç işgünü içerisinde yapılması gerektiğine ilişkin yazılı bir hüküm bulunmamaktadır. Bununla birlikte, tamamlanan bir hasar dosyasına ilişkin tazminat ödemesinin iyiniyet kuralı gereği hemen yapılması esas alınmalıdır.

Motorlu araçlara ilişkin zorunlu sigortalarda Sigortacı, tazminatı ilgili Genel Şartta istenilen belgelerin eksiksiz olarak, şirketin merkez veya kuruluşlarına iletildiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde, poliçedeki teminat tutarları dahilinde ödemekle mükelleftir. Zorunlu Deprem Sigortasında ise sigorta bedelini aşmamak kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarı Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından en geç bir ay içerisinde hak sahibine ödenmek zorundadır.

Trafik Kanununa göre trafiğe çıkmanın yasaklandığı bir durumda kaza yapılmış ise sigortaşirketleri buna ilişkin tazminat taleplerini reddederler. Trafiğe çıkma yasağına ilişkin haller ise, mevzuata göre, geçerli bir ehliyetin olmaması, uyuşturucu veya keyif verici maddelerin kullanımı ve alkollü içki kullanımı nedeniyle güvenli sürme yeteneğinin kaybı olarak belirlenmektedir.